Gastrit, mide iltihaplanması olarak bilinen bir rahatsızlıktır. Tedavi edilmediği takdirde ciddi rahatsızlıkların ortaya çıkmasına sebep olabilir. En genel gastrit belirtileri; Midede ağrı, şişkinlik ve yanma şeklindedir.
Her yaşta ortaya çıkabilen bu rahatsızlık, özellikle günümüzde yaygın şekilde görülmektedir. Bunun sebepleri olarak beslenme alışkanlıklarının değişmesi, sağlıklı ve organik besinlere ulaşımın zorlaşması gibi etkenler gösterilebilir.
Gastrit Hastalığı Nedir?
Gastrit hastalığı, midenin iç yüzeyini oluşturan tabakada bazı olumsuz etkilerden dolayı oluşan kızarıklık, şişlik ve ardından ortaya çıkan mide yanmasıdır.
Mide, yemek borusu ile onikiparmak bağırsağı arasında yer alır. Midenin görevi besinleri depolamak ve öğütmektir. Öğütülerek emilime hazır hale gelen besinler onikiparmak bağırsağına gönderilir. Mide, iç duvarının iltihaplanması sonucu bu görevi yerine getirmekte zorlanır.
Gastritin her aşaması ciddiye alınmalıdır. Hastalık ilk evrelerinde hayatı olumsuz etkilemeyebilir. Fakat sonraki aşamalarda kanama ve kronikleşme ile beraber hayat kalitesini düşürür.
Gastrit Neden Olur?
Gastrit beslenme ile ilgili faktörlerle ortaya çıkan bir rahatsızlık olmasının yanında psikolojik sıkıntıların etkileriyle de ortaya çıkan bir hastalıktır. Gastritte mide dokusunda meydana gelen hasarlar, dokunun dayanıklılığı ve enfeksiyon etkilidir. Bu etkiler dışında gastrit sebepleri şu şekilde sıralanabilir;
- Günlük hayatta yaşanan stres,
- Asitli ve kafeinli besinlerin sık tüketilmesi,
- Sigara ve aşırı alkol tüketilmesi,
- Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar (ağrı kesiciler ve romatizma ilaçları, demir ve potasyum maddesi içeren ilaçlar),
- Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ve radyasyon,
- Virüs ve mantar kaynaklı enfeksiyonlar,
- Helicobacter pylori (kirli sulardan bulaşan bir çeşit bakteri) adı verilen enfeksiyonun etkileri,
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması,
- Midenin normalden daha fazla asit salgılaması,
- Besin zehirlenmelerinin mideye etkisi,
- Yanlış beslenme alışkanlıkları (düşük lifli besinlerin tüketimi),
- Bağırsaktan mideye safra geçişinin etkileri.
Gastrit Çeşitleri Nelerdir?
Gastrit çeşitleri rahatsızlığın süresine, ortaya çıktığı yere ve nedenine göre sınıflandırılmıştır.
Akut Gastrit
Akut gastrit belirtileri mide zarındaki iltihaplanma sonucunda şiddetli mide ağrısı, hazımsızlık, ekşime, şişkinlik ve bulantı şeklinde ortaya çıkar. Bu rahatsızlığın en tipik belirtileri karın ve sırt ağrısıdır. Karına elle baskı yapıldığında ağrı daha da şiddetlenir.
Akut gastrit cerrahi operasyonlar, yaralanma, yanık ve enfeksiyon gibi ciddi rahatsızlıkların ortaya çıkardığı stresten dolayı da gelişebilir.
Kronik Gastrit
Kronik gastrit belirtileri tükürük salgısının artmasıyla beraber bulantı, ağızda oluşan kötü koku ve erken doymadır. Gastritin bu türünde mide ağrısı görülmez. Genellikle hastalığa çocukluk çağlarında kirli sulardan bulaşan çubuk şeklindeki bakteriler sebep olur. Bu rahatsızlıkta bir çok hasta uzun süre hiç bir belirti hissetmeyebilir.
Kronik gastrit sık sık tekrarlayan ve iltihaba yol açan bir rahatsızlıktır. Yemeklerden sonra ortaya çıkan geğirme ve şişkinlik gibi hafif belirtilerinden dolayı anlaşılması uzun sürebilir. Fakat tedavi edilmediği takdirde ciddi rahatsızlıklara sebep olabilir.
Sinirsel Gastrit
Sinirsel gastrit belirtileri, midenin iç kısmında mukoza tabakasının iltihaplanması sonucu ortaya çıkan mide ağrısı, yanma ve bulantı şeklindedir. Bu gastritin oluşumuna neden olan şey kişinin yaşamış olduğu üzüntü, travma ve strestir. Ağır ve ani gelişen stres ve üzüntü uzun süreli gastrite yol açabileceği gibi daha ciddi rahatsızlıkları da tetikleyebilir.
Gastritin Belirtileri Nelerdir?
Gastritin belirtileri kişiden kişiye ve hastalığın türüne göre farklılık gösterebilir. Aynı zamanda bazı hastalarda hastalık uzun süre herhangi bir belirti göstermeyebilir. Yaygın mide gastrit belirtileri şöyledir:
- Karnın üst bölümünde ortaya çıkan hafif ya da şiddetli ağrı,
- Şiddetli mide ağrısı ve sırt ağrısı,
- Mide ekşimesi,
- Sık sık ya da aralıklarla meydana gelen mide bulantısı,
- Yemekten sonra oluşan gaz ve şişkinlik gibi hazımsızlık belirtileri,
- Kahve telvesi veya kanlı şekilde kusma ile birlikte gelişen kilo kaybı,
- Dışkının siyah renkli olması,
- Nefes darlığı hissi ve zaman zaman nefesin kesilmesi
- Zaman zaman ortaya çıkan aşırı terleme,
- Yorgunluk ve halsizlik hissi,
- Ağız kuruluğu,
- Çarpıntı,
- Öğünlerde erken doyma hissi,
- Zaman zaman iştahsızlık ve yemeklerden tiksinme,
- Rahatsız edici şekilde ve sürekli geğirme.
Bu durumlar gastritin yaygın belirtileridir. Akut, kronik ve sinirsel gastritte bu belirtiler farklı şekilde ortaya çıkar. Ancak hiçbir belirti göstermeden de gastrit rahatsızlığı gelişebilir. Bu belirtiler uzun süredir devam ediyorsa mutlaka doktor kontrolü gereklidir.
Gastrit Tanısı Nasıl Konur?
Gastrit tanısı için hastadan alınan bilgiler ve semptomlar birlikte değerlendirilir. Hastanın beslenme alışkanlıkları, sigara ve alkol kullanımı, kullandığı ilaçlar ve geçirdiği hastalıklar doktor tarafından dinlenir. Hastanın tıbbi öyküsü dinlendikten sonra fiziki muayeneye geçilir.
Muayene sırasında doktor tarafından hastanın karnının üst bölümüne basılarak ağrı olup olmadığı kontrol edilir. Karnın üst-orta kısmında oluşan ağrı ve özellikle o kısma dokununca ortaya çıkan hassasiyet gastritin en yaygın bulgularındandır.
Kesin tanı için ise sindirim sisteminin endoskopi yöntemiyle incelenmesi gerekir. Bu işlem sırasında isteğe bağlı olarak kısa süreli uyuma hali (sedasyon) uygulanabilir. Ucunda kamera ve ışık olan endoskop adı verilen bir cihaz ağızdan girerek yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağını ayrıntılı bir şekilde inceler.
Bu işlem sırasında doktor dokuda bir yangı (iltihap) olup olmadığını varsa özelliklerini değerlendirir. Doktorun gerekli görüldüğü durumlarda ise patolojik inceleme için dokudan küçük örnekler alınabilir.
Tanı yöntemi olarak kullanılan yöntemlerden diğeri ise radyolojik görüntülemedir. Bu yöntemde hastaya baryum sülfat ya da benzeri bir opak madde içirilerek üst sindirim sistemi ayrıntılı şekilde görüntülenir. Bu tetkikler dışında vücuttaki iltihabı belirlemek için kan testi yapılabilir. Aynı zamanda dışkı tetkikleri de gastrit teşhisi için kullanılan bir yöntemdir.
Gastrit Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?
Gastrit olup olmadığını anlayabilmek için sık tekrar eden karın ağrısı, midede ekşime ve bulantı gibi belirtilerin olup olmadığına bakmak gerekir. Ayrıca yemek sonrası ya da öncesi karın ağrısıyla beraber yanma hissi ve karın bölgesinde dolgunluk varsa gastritten şüphelenilebilir.
Reflü belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri için https://www.zgholisticclinic.com/reflu-belirtileri-nedenleri-ve-tedavi-yontemleri yazımızı inceleyebilirsiniz.
Gastrit Nasıl Tedavi Edilir?
Gastrit tedavisi öncelikle ortaya çıkan belirtileri ortadan kaldırmayı hedefler. Bunun için de doktor tavsiyesiyle beslenme düzeninde değişikliğe gidilir. Sigara, alkol ve kahve, kola gibi kafeinli ve asitli içeceklerin tüketimi kontrol altına alınmaya çalışılır.
Tedavi aşamasında mide asit salgısını azaltan ilaçlar verilir. Mide içerisindeki salgılanan asidin normal seviyesine ulaşması hastanın rahatlamasını sağlayacaktır. Bunun için antiasit içeren sıvı ya da çiğneme tabletleri kullanır.
Strese bağlı gelişen gastritte de yine asit salgısını azaltan ilaçlar alınır. Ayrıca belirtilerin sebep olduğu sıkıntıların giderilmesi için mide dokusunun iyileşmesine yardımcı ilaçlar verilir. Kronik gastrit tedavisi durumu söz konusu ise helicobacter pylori enfeksiyonunu gidermek için antibiyotik tedavisine başlanır.
Gastrit Nasıl Önlenir?
Gastriti önlemek için beslenme alışkanlıklarına dikkat etmek gerekir. Alkol ve sigara kullanımı, asitli ve kafeinli içeceklerin tüketimi gastrit oluşumunu tetikler. Mümkünse bu maddeleri hayatımızdan çıkarmalıyız. Eğer yapamıyorsak tüketimini en aza indirmeliyiz. Bunun dışında bu rahatsızlığı önlemek için şunlara dikkat etmek gerekir;
- Baharatlı ve yağlı yiyeceklerin tüketimini en aza indirilmek,
- Stresten uzak durmak ya da stresi iyi bir şekilde yönetmeyi öğrenmek,
- Yemek yedikten sonra en az 2-3 saat uyumamak,
- Yemekleri hızlı değil yavaş yemek ve iyi çiğneyerek yutmak,
- Sıvı gıdaları aşırı sıcak ya da aşırı soğuk tüketmemek,
- Bol bol su tüketmek,
- Az az ama sık yemek.
Bu öneriler uygulandığında midenin daha rahat çalışması sağlanacak ve mide rahatsızlıkları hafifletilmiş olacaktır.
Gastrite Ne İyi Gelir?
Gastrit belirtilerini hafifletecek bazı yöntemler vardır. Özellikle yaşam tarzı değişikliği ve diyet ya da bir başka deyişle sağlıklı beslenme bu mide rahatsızlığını iyileştirici etkiye sahiptir. Gastrit hastalarına iyi gelen gıdaları şöyle sıralayabiliriz:
- Bol miktarda taze ve mevsimine uygun meyve ve sebzelerin tüketimi,
- Havuç, elma ve brokoli gibi yüksek lif içeren gıdaların tüketimi,
- Tam tahıllı ürünler,
- Balık ve tavuk göğsü gibi az yağlı et türleri,
- Tarhana, lahana turşusu ve ev yapımı yoğurt gibi probiyotik özelliği olan yiyecekler,
- Yulaf ezmesi,
- Mideyi rahatlatmak ve mide zarını güçlendirmek için yeşil çay,
- Mide asidini düzenleyici işlevi olan elma sirkesi,
- Mide şişkinliğini ve hazım problemini engellemek için zencefil.
Gastrit Ne Kadar Sürede Geçer?
Gastrit çoğu insanda tıbbi müdahale olmadan iyileşen bir hastalıktır. Fakat kronik gastrit tedavi olunmadığında yıllarca devam edebilen bir rahatsızlıktır.
Gastrit tedavisinde antibiyotik kullanımı 7-14 gün arasında değişmektedir. Bu süre boyunca ilaç aksatılmadan kullanılırsa belirtiler kaybolur ve iyileşme sağlanabilir. Erken teşhisle beraber gereken tedavi uygulandığında hastalık çok kısa zamanda iyileşecektir.
Gastrit Sıkça Sorulan Sorular
Gastrit Ağrısı Nerelere Vurur?
Gastrit ağrısı öncelikle karın ve sırt bölgesini etkiler. Ağrının şiddetli olması durumunda kalp atışı hızlanır, baş dönmesi ve nefes darlığı oluşur. Bu etkenler göğüs ağrısı ve bağırsak bölgesinde de ağrı görülmesine neden olur.
Gastrit Tehlikeli Mi?
Gastrit erken teşhis ve uygun bir tedavi ile kolay atlatılabilecek bir rahatsızlıktır. Fakat tedavi edilmediğinde mide kanserine sebep olabilecek kadar da tehlikelidir.
Gastrit Hastalığı İlerlerse Ne Olur?
Gastrit hastalığı ilerlediği zaman ciddi mide rahatsızlıklarına neden olur. Kronikleşen gastrit mide kanserine yol açabilir. Mide duvarında meydana gelen doku değişiklikleri kanserojen maddelere maruz kaldığında daha kolay kansere yakalanabilmektedir.
Tedavi edilmediğinde gastrit ilerleyerek mide ülseri veya onikiparmak bağırsağı ülserine de zemin hazırlayabilir.
Gastrit Olan Biri Ne Yememeli?
Gastrit hastalığı olan biri daha öncede bahsedildiği gibi beslenme alışkanlıklarına dikkat etmelidir. Mideyi tahriş eden besinler şunlardır:
- Alkol ve sigara,
- Kahve ve kola gibi kafein içeren içecekler,
- Baharatlı ve kızarmış besinler,
- Aşırı yağ içeren gıdalar,
- Salamura yiyecekler,
- Çay,
- Domates gibi asit içeren meyve ve sebzeler.
Gastrit Kilo Kaybı Yapar Mı?
Gastrit kilo kaybına sebep olur. Gastrit belirtilerinde görülen kusma, iştahsızlık ve yemeklerden tiksinme gibi semptomlar uzun sürdüğü takdirde hastanın kilo vermesine yol açar.
ZGHolistic Clinic ailesi olarak Ankara yerleşkemizde gastrit hastalığında bütüncül tıp yöntemlerini kullanarak kişiye özgün tedavi metodlarını uyguluyoruz. Randevu ve bilgi için hemen https://www.zgholisticclinic.com/iletisim sayfasınız ziyaret ediniz.
